De Pronkbeker uit het Palmhoutwrak

Een verguld zilveren pronkbeker, opgedoken uit een zeventiende-eeuws scheepswrak dat op de bodem van de Waddenzee ligt. Bij dit zogenaamde Palmhoutwrak zijn persoonlijke bezittingen uit de rijkste jaren van de Gouden Eeuw gevonden. Naast zeer exclusieve textiele vondsten, waaronder een bijna gave zijden japon, bevatte de vondst uit het Palmhoutwrak ook zilverwerk. De pronkbeker is hier een voorbeeld van.

Pronkstuk

Pronkbekers werden vooral voor bijzondere gelegenheden gemaakt, zoals een huwelijk, een jubileum of een militaire overwinning. Het zijn grote, rijkelijk versierde bokalen bedoeld om in de huiselijke kring mee te pronken of rijkdom te tonen. Zilveren en vergulde (met een goudlaagje bedekte) pronkbekers komen dan ook vaak voor op zeventiende-eeuwse stillevens.

Neurenberg

Deze pronkbeker is exemplarisch voor de bokalen die aan het einde van de zestiende eeuw in Neurenberg in Duitsland werden geproduceerd. Neurenberg was een groot centrum voor de productie van zilveren luxegoederen. De beker is heeft gedreven en gegoten versieringen, waaronder bloempatronen, vazen en mascarons. Op de deksel staat de Romeinse oorlogsgod Mars afgebeeld. De speer van Mars is afgebroken en het ooit aanwezige schild ontbreekt.

Gerestaureerd

Het eeuwenlange verblijf op de bodem van de Waddenzee heeft de beker sterk aangetast. Het object was in drie delen gebroken en deels geplet. Door het zoute zeewater is het zilver onder de vergulding gaan corroderen, waardoor de bokaal bedekt was geraakt met dikke corrosiebulten. Restauratie-experts van Restaura hebben de aanslag zorgvuldig verwijderd, waaronder de meeste vergulding nog intact bleek te zijn, en hebben de losse delen weer aan elkaar bevestigd.

Verwacht

De Pronkbeker en de andere unieke vondsten uit het Palmhoutwrak zijn vanaf juli 2022 te zien in een nieuwe, spectaculaire tentoonstelling.